V Forum Telemetrii tym razem odbyło się w stolicy Podkarpacia, w hotelu Rzeszów. Dwudniową konferencję firma AquaRD z Białegostoku zorganizowała u nas bo to właśnie rzeszowski MPWiK wdrożył rozbudowany system komputerowego nadzoru nad sieciami wodociągów i kanalizacji opracowany przez AquaRD. Konferencja była poświęcona nowoczesnym rozwiązaniom telemetrycznym zintegrowanym z systemami informatycznymi.
W sali konferencyjnej Hotelu Rzeszów zjawili się oczywiście licznie przedstawiciele firmy AquaRD oraz rzeszowskiego MPWiK, ale także reprezentanci licznych firm współpracujących z nimi, oferujących swoje usługi i wyroby. Nie zabrakło reprezentacji firm wodociągowych z innych miast.
Wszystkich przybyłych, w imieniu prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka, powitał Marek Ustrobiński, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji.
Zrealizowana w Rzeszowie „Budowa i wdrożenie komputerowego systemu nadzoru nad siecią wodociągową i siecią kanalizacji sanitarnej Miasta Rzeszowa” była inwestycją na tak dużą skalę, że to właśnie u nas postanowiono zorganizować ogólnopolską konferencję poświęconą telemetrii.
– To doskonały pomysł by synergię skojarzonych ze sobą systemów telemetrycznych i informatycznych zilustrować uczestnikom wydarzenia przykładem wdrożonych w Rzeszowie rozwiązań – przekazywał w imieniu prezydenta Rzeszowa, prezes Marek Ustrobiński.
Podsumowanie i omówienie rzeszowskich inwestycji to nie jedyny cel rzeszowskiego V Forum Telemetrii. Konferencja była adresowana także do przedstawicieli firm wodociągowych z regionu i spoza niego. – Niech nasze spotkanie będzie także inspiracją i natchnieniem do działania dla innych – mówił między innymi Andrzej Jankowski, prezes AquaRD.
Podczas konferencji padło wiele słów i argumentów przemawiających za stosowaniem innowacyjnej wiedzy w dziedzinie telemetrii. A prezydent Rzeszowa przekazywał zebranym m. in.: „Jestem przekonany, że znajdą one zainteresowanie menedżerów kierujących firmami zarządzającymi sieciami wodociągowymi i kanalizacji sanitarnej, ale także systemami informacji geograficznej”.
Konferencja poświęcona była prezentacji praktycznych aspektów realizacji kompleksowego projektu komputerowego systemu nadzoru nad sieciami zrealizowanego w Rzeszowie na zlecenie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji.
Jak podkreślali podczas prelekcji przedstawiciele AquaRD i MPWiK nowoczesne technologie telemetryczne są podstawą funkcjonowania sprawnych systemów monitorowania sieci wodociągowych. Systemy zasilane danymi w trybie rzeczywistym wspomagają podejmowanie decyzji i pozawalają reagować na zagrożenia i awarie niemal natychmiast po ich wystąpieniu. Umożliwiają także prognozowanie i zapobieganie zdarzeniom mającym dopiero nadejść.
Białostocki AquaRD, wspólnie z partnerami, bazując na konkretnych przypadkach zaprezentował wyniki projektu, pokazując na wdrożonym systemie efekty synergii działania kompleksowych rozwiązań zarówno w zakresie opomiarowania sieci, pomiarów jakościowych, jak i systemów SCADA, GIS oraz modeli matematycznych.
Zaprezentowano możliwości systemu w zakresie automatyki, telemetrii, systemów informacji geograficznej oraz systemów automatycznego odczytu wodomierzy i modelowania matematycznego.
Partnerami organizatora V Forum Telemetrii były firmy: SUEZ, Endress+Hause, MPWiK Rzeszów, Aplisen, HACH, TEL STER, Kan Ro Ltd, Plus, ABB, Rzeszów Miasto Rzeszów Stolica Innowacji
Wdrożony w Rzeszowie system składa się z trzech segmentów. To monitoring pracy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, aktywna mapa numeryczna GIS (System Informacji Geograficznej) sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz model hydrauliczny sieci wodociągowej kalibrowany bezpośrednimi pomiarami z monitoringu sieci: ciśnienie i przepływ.
Obejmuje także radiowy odczyt wodomierzy na terenie obsługiwanym przez MPWiK.
System wspomaga MPWiK w zapewnieniu nieprzerwanej dostawy wody dla mieszkańców Rzeszowa przy zachowaniu najwyższych parametrów jakościowych wody i optymalnych pod względem kosztów parametrów fizycznych.
Rzeszowska sieć wodociągowa została podzielona na 64 sektory, na całej sieci wodociągowej rozlokowane jest 119 punktów pomiarowych wyposażonych w aparaturę do pomiaru: przepływu i ciśnienia oraz przekazu telemetrycznego. Dodatkowo opomiarowane są główne ciągi magistralne transportujące wodę do obiektów wodociągowych miasta. Punkty pomiarowe objęte są systemem monitoringu nadzorowanym w trybie on-line. Hydrofornie, pompownie mają możliwość sterowania zdalnego tj. zmianę wartości zadanej ciśnienia – automatyczne obniżenie ciśnienia w godzinach nocnych oraz zatrzymanie pracy pomp z poziomu aplikacji w systemie wizualizacji głównej stacji dyspozytorskiej.
Dodatkowo działa ciągły pomiar jakości wody w zbiornikach retencyjnych oraz strategicznych pompowniach.
System ma obniżyć straty wody i zużycie energii w sieci na dwa sposoby; przez zmniejszenie ciśnienia w godzinach nocnych (minimalne nocne przepływy) oraz szybką informację o awaryjnym wycieku wody z sieci wodociągowej.
Na głównych kolektorach sieci kanalizacyjnej wykonano 46 punktów pomiarowych służących do monitorowania wypełnienia ciągów magistralnych. Monitorowane są punkty odbioru ścieków z sąsiednich gmin.
W ramach wprowadzenia systemu nadzoru i monitoringu stworzono oprogramowanie SCADA nadzorujące i wizualizujące dane z punktów pomiarowych oraz pozwalające na sterowanie elementami automatycznej kontroli nad siecią wodociągową. System SCADA jest połączony z główną stacją dyspozytorską oraz z oddziałowymi stacjami dyspozytorskimi.
Punktem wspierającym i uzupełniającym systemy nadzoru, monitoringu i modelowania sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej jest system informacji przestrzennej GIS (Geographic Information System), zawierający wszelkie niezbędne informacje o sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.
System GIS łączy różne już wykorzystywane systemy zbierania i archiwizacji danych o sieciach oraz dzięki nowym modułom pozwala na sprawniejszą kontrolę i nadzór np. nad awariami, pracami remontowo-modernizacyjnymi, przeglądami hydrantów.
Pracowników wyposażono w narzędzia pracy zdalnej połączone z systemem GIS, co pozwala na bardziej efektywną pracę, zmniejsza koszty pracy i wpływ na środowisko (brak konieczności każdorazowego druku map, zmniejszona liczba wyjazdów pomiędzy miejscem pracy/awarii a bazą) oraz pozwala na zachowanie ważnych informacji ze względu na proces nadzoru i inwentaryzacji sieci. System GIS jest zintegrowany z systemem rozliczeniowym MPWiK.
Jedną z ważniejszych możliwości systemu GIS, która ułatwia i wspomaga systemy monitoringu, nadzoru i modelowania sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej jest integracja poprzez odpowiednią wymianę plików z oprogramowaniem do modelowania, co wpływa na aktualność, wiarygodność i efektywność przygotowanych i eksploatowanych modeli hydraulicznych.
Jedno z ważniejszych działań realizowanych w ramach tego projektu to zbudowanie, kalibracja i wykorzystywanie w codziennej pracy modelu hydraulicznego sieci wodociągowej, który pozwala na odwzorowanie stanu istniejącego jak również projektowanego sieci, pozwala on również przewidzieć zachowanie się całego układu sieci w różnych wariantach obciążenia hydraulicznego na podstawie wykonanych obliczeń oraz danych z monitoringu i GIS, opisując procesy zachodzące w sieci, których nie jesteśmy w stanie wykazać stosując klasyczne metody projektowania sieci. Model hydrauliczny usprawnia proces nadzoru, eksploatacji, wydawania warunków technicznych przyłączenia do sieci oraz jej rozbudowy. Dodatkowo wykazuje przesadne straty ciśnienia na tłoczeniu tzw. „wąskie gardła” jak również „wolne przepływy” pogarszające jakość wody.